Glifosatın tarihi

1. Keşif:
   • Glifosat ilk kez 1970 yılında kimyager John E. Franz tarafından şu anda Bayer'in bir parçası olan Monsanto'da sentezlendi.
   • Franz yeni fosfor içeren bileşikleri araştırırken tesadüfen keşfedildi.
2. Piyasaya Giriş:
   • Monsanto, 1970'lerde Roundup markası altında glifosatı pazara sundu.
   • Roundup başlangıçta tarımsal ve tarım dışı amaçlar için geniş spektrumlu bir herbisit olarak kullanıldı.
   • 
3. Patent ve Monsanto'nun Tekeli:
   • Monsanto, 1974 yılında glifosat için ABD patenti aldı ve şirkete 2000 yılına kadar üretimde tekel hakkı verdi.
   • Patentin süresinin dolması, jenerik glifosat bazlı herbisitlerin kullanılabilirliğine yol açtı.
4. Kullanımın Genişletilmesi:
   • Etkinliği nedeniyle glifosat dünya çapında en yaygın kullanılan herbisitlerden biri haline geldi.
   • Popülerliği, glifosata dirençli Roundup Ready soya fasulyesi gibi genetiği değiştirilmiş (GM) mahsullerin piyasaya sürülmesiyle daha da arttı.
5. Tartışmalar ve Sağlık Kaygıları:
   • Son yıllarda glifosatın sağlık ve çevre üzerindeki olası etkileriyle ilgili tartışmalar yaşandı.
   • Bazı çalışmalar, glifosata maruz kalma ile sağlık sorunları arasında olası bir bağlantı olduğunu öne sürerek tartışmalara ve yasal zorluklara yol açtı.
6. Dünya Sağlık Örgütü'nün Değerlendirmesi:
   • Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) bir parçası olan Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı (IARC), 2015 yılında glifosatı "insanlar için muhtemelen kanserojen" olarak sınıflandırdı.
   • Bu sınıflandırma daha fazla tartışmaya ve düzenleyici incelemeye yol açtı.
7. Yasal Savaşlar ve Uzlaşmalar:
   • Monsanto, Roundup'a maruz kalmanın kansere, özellikle de Hodgkin dışı lenfoma yol açtığını iddia eden çok sayıda davayla karşı karşıya kaldı.
   • 2018 yılında Monsanto'yu satın alan Bayer, bu iddialarla ilgili önemli hukuki zorluklarla ve uzlaşmalarla karşı karşıya kaldı.
8. Düzenleyici Yanıtlar:
   • Çeşitli ülkelerdeki düzenleyici kurumlar glifosatın güvenliğini gözden geçirdi.
   • Avrupa Birliği 2017 yılında glifosatın kullanımını belirli kısıtlamalarla yeniden onayladı.
9. Devam Eden Tarımsal Kullanım:
   • Tartışmalara rağmen glifosat tarımda, özellikle de GDO'lu ürünlerdeki yabani otların kontrolünde yaygın olarak kullanılmaya devam ediyor.
10. Devam Eden Araştırma ve Gelişmeler:
    • Devam eden araştırmalar glifosatın potansiyel risklerini ve faydalarını daha iyi anlamayı amaçlamaktadır.
    • Çevre ve sağlıkla ilgili kaygıları giderme çabalarının bir parçası olarak glifosata alternatifler araştırılıyor.

Glifosatın tarihi, tarımda yaygın kullanımı ve güvenliğiyle ilgili tartışmalarla iç içe geçmiş durumda.Devam eden araştırmalar ve düzenleyici eylemler, modern tarım uygulamalarındaki rolünü şekillendirmeye devam ediyor.